Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam (VCCA) đã triển khai Đề án "Xây dựng và phát triển văn hóa ẩm thực Việt Nam thành thương hiệu quốc gia, giai đoạn 2022 - 2024" nhằm tìm kiếm, phục dựng, bảo tồn, phát huy và phát triển nền văn hóa ẩm thực Việt Nam lên tầm cao mới, với định hướng biến di sản thành tài sản. Đề án tiến hành khảo sát, thu thập dữ liệu nhằm xây dựng "Tổng tập 1.000 món ẩm thực tiêu biểu Việt Nam" và tiến hành chuyển đổi số cơ sở dữ liệu đó thành "Bản đồ trực tuyến ẩm thực Việt Nam" và "Bảo tàng trực tuyến ẩm thực Việt Nam".

Chủ tịch VCCA trao chứng nhận cho các tỉnh có các món ẩm thực được vinh danh giai đoạn I năm 2022

Trong giai đoạn I năm 2022, Đề án đã nhận được 421 đề cử món ẩm thực được gửi đến từ 60/63 tỉnh thành, qua đó, đã lựa chọn được 121 món ẩm thực tiêu biểu Việt Nam. Trong đó, có 47 món miền Bắc, 37 món miền Trung và 37 món miền Nam. Tuyên Quang có 02 món ăn được vinh danh trong danh sách này, đó là: Vịt bầu Minh Hương, Hàm Yên và mắm cá ruộng Chiêm Hóa.

Vịt bầu Minh Hương là giống vịt bầu bản địa có từ lâu đời ở xã Minh Hương, huyện Hàm Yên. Vịt được nuôi dưỡng bởi dòng suối Cham Chu kết hợp chế độ ăn uống tự nhiên nên thịt rất thơm, ngon mà không nơi nào có được. Món ăn được chế biến từ Vịt bầu Minh Hương trở thành thương hiệu từ lâu. Chính vì thế, vịt được giới sành ăn tìm đến và truyền nhau câu nói: “Nếu lên Hàm Yên mà chưa thưởng thức đặc sản Vịt bầu Minh Hương thì coi như chưa đến”. Hiện Vịt bầu Minh Hương là vật nuôi được xếp vào loại “tứ đại gia” trong ngành nông nghiệp của huyện với câu ca “nhất keo, nhì cam, tam trâu, tứ vịt”. Năm 2016, Cục Sở hữu trí tuệ công nhận nhãn hiệu Vịt bầu Minh Hương đã mở ra cơ hội làm giàu cho người chăn nuôi ở nơi đây.

Vịt bầu Minh Hương, Hàm Yên

Mắm cá ruộng Chiêm Hóa là món ăn ngon đặc sản nổi tiếng của vùng đất Chiêm Hóa, Tuyên Quang. Đây vừa là món ăn truyền thống, cũng vừa là một vị thuốc cổ truyền độc đáo của đồng bào dân tộc Tày từ bao đời nay bởi nó có tác dụng giải độc và giải rượu cực kỳ tốt. Món mắm cá ruộng Chiêm Hóa dùng làm nước chấm các loại thịt, rau hay dùng để chấm ăn với cơm lam thì không có gì tuyệt vời bằng.

Mắm cá ruộng Chiêm Hóa

Tại Chương trình “Trưng bày, giới thiệu tinh hoa ẩm thực Việt” và Lễ hội Bia Hà Nội năm 2023 vừa qua, các đầu bếp, nghệ nhân ẩm thực ba miền Bắc - Trung - Nam đã có sự kết hợp độc đáo giữa Vịt bầu Minh Hương ăn kèm với xôi chiên phồng Đồng Nai, hay sử dụng mắm cá ruộng Chiêm Hóa làm gia vị đặc biệt để ướp cùng món cá lăng sông Lô đốt trà cổ thụ shan tuyết đã mang đến cho thực khách một trải nghiệm mới mẻ, độc đáo và vô cùng cuốn hút khi được thưởng thức.

Việc có 02 món ăn đặc sản được vinh danh năm 2022 là cơ sở để góp phần đưa thương hiệu du lịch Tuyên Quang nói riêng và văn hóa ẩm thực Việt Nam nói chung đến gần hơn với du khách trong nước và quốc tế./.

Phạm Hương